Vitamine K en D voor je baby

Na de geboorte
Pipetflesje

In het kort

In Nederland is het advies om alle baby’s kort na de geboorte vitamine K te geven. De verloskundige geeft dit met druppels in de mond, als er toestemming voor is. Als je borstvoeding geeft, kan je als ouder(s) vanaf dag acht tot dertien weken na de geboorte zelf elke dag 150 microgram vitamine K-druppels aan je baby geven. Bij kunstvoeding hoeft dit niet, omdat daar al vitamine K aan is toegevoegd.  

Daarnaast wordt aangeraden om alle baby’s vanaf dag acht 10 microgram vitamine D-druppels te geven, ongeacht de voeding die het kind krijgt.  

In dit artikel kan je lezen waarvoor deze vitamines belangrijk zijn.  

Wat zijn vitamines?

Vitamines zijn stoffen die je lichaam nodig heeft om goed te kunnen werken. Je lichaam maakt de meeste vitamines niet of enkel in kleine hoeveelheden aan. Het advies is om baby's extra vitamine K en D te geven, omdat hun lichaam zich nog ontwikkelt. Het kan nog minder goed alle vitamines uit voeding halen of zelf aanmaken, zoals volwassenen.

Waarom krijgen baby's extra vitamine K?

Vitamine K zorgt ervoor dat je bloed kan stollen. Je lever gebruikt vitamine K om stoffen te maken die bloedingen stoppen (stollingsfactoren). Door te weinig vitamine K in het lichaam kan er een tekort aan stollingsfactoren zijn. Daardoor stoppen bloedingen niet. Dat kan gebeuren bij kleine wondjes, maar ook bij grotere bloedingen. Dit is erg zeldzaam, maar belangrijk om te voorkomen.   

Baby's hebben bij de geboorte heel weinig vitamine K in hun lichaam. Dit komt doordat ze tijdens de zwangerschap weinig vitamine K van hun moeder krijgen via de placenta. Een pasgeboren baby heeft nog geen bacteriën in de darmen die nodig zijn om zelf vitamine K aan te maken. Ook krijgt een baby eerst nog maar weinig vitamine K binnen via voeding. Dat komt doordat moedermelk weinig vitamine K bevat. In kunstvoeding zit meer vitamine K, maar baby's drinken de eerste uren maar een klein beetje. Daardoor krijgen ze ook weinig vitamine K binnen.  

Hoeveel vitamine K heeft je baby extra nodig en tot welke leeftijd?

In Nederland krijgen alle baby's direct na de geboorte 1 milligram vitamine K, als er toestemming voor is. De verloskundige druppelt de vitamine K in de mond van de baby, zodat ouders een rustige start kunnen maken en de verloskundige het druppelen kan voordoen.  

Na deze dosis hoef je je baby zeven dagen lang geen extra vitamine K te geven. Vanaf dag acht tot week dertien is het advies om elke dag 150 microgram vitamine K-druppels aan je baby te geven als je volledig borstvoeding geeft.  

In kunstvoeding zit meer vitamine K dan in moedermelk. De extra vitamine K is al in de melkpoeder verwerkt. Daarom hoeven baby's die kunstvoeding krijgen geen vitamine K-druppels meer na de eerste dosis. 

Als je een combinatie van borstvoeding en kunstvoeding geeft, hangt het van de hoeveelheid kunstvoeding af of je baby extra vitamine K nodig heeft. Bij minder dan 500 milliliter kunstvoeding per dag is het advies om 150 microgram vitamine K-druppels te geven. Geef je 500 milliliter kunstvoeding per dag of meer, dan is extra vitamine K niet nodig. 

Waarom krijgen baby’s extra vitamine D?

Vitamine D is belangrijk voor sterke botten en tanden en een goed immuunsysteem. Je krijgt het binnen via je eten. Ook maakt je lichaam vitamine D aan door zonlicht op je huid. Baby's en jonge kinderen krijgen op die manier nog niet genoeg vitamine D in hun lichaam. In Nederland is er op veel dagen van het jaar weinig zonlicht. Daarnaast wordt direct contact met zonlicht niet aangeraden, omdat een baby nog een gevoelige huid heeft. Daarom is het advies om vitamine D te geven, ook in de zomer. In moedermelk zit van nature weinig vitamine D. In kunstvoeding zit meer, maar niet genoeg voor de Nederlandse omstandigheden. Daarom hebben alle baby's in Nederland, of ze nu borstvoeding of kunstvoeding krijgen, extra vitamine D nodig.

Hoeveel vitamine D heeft je baby extra nodig en tot welke leeftijd?

Het advies is om alle baby's vanaf dag acht na de geboorte elke dag 10 microgram vitamine D te geven. Het maakt daarbij niet uit welke voeding je baby krijgt. Een kind heeft extra vitamine D nodig tot het vier jaar wordt. Heeft je kind een donkere huidskleur, dan wordt ook daarna 10 microgram vitamine D per dag aangeraden. Elke dag buiten zijn, ook op bewolkte dagen, is daarnaast goed voor de aanmaak van vitamine D.

Waar kan je op letten als je vitamine K en D voor je baby koopt?

Je kan vitamine K en D kopen bij de drogist of apotheek. Op de verpakking staat meestal hoeveel druppels je baby per dag nodig heeft. Of je kan bij de ingrediënten zien hoeveel microgram er in één druppel zit, zodat je weet hoeveel druppels je je baby moet geven.  

Het merk maakt niet uit voor de werking. Alle geregistreerde vitamines zijn even goed en bevatten de juiste hoeveelheid. 

Wat moet je doen als je bent vergeten om vitamine K of D te geven?

Het is niet erg als je een dag vergeet om vitamine K of D te geven. De volgende dag kan je gewoon weer de normale hoeveelheid geven. Je hoeft geen dubbele dosis te geven om het in te halen. Ook als je het meerdere dagen vergeet, is dit nog niet erg. Het is wel goed om zo snel mogelijk weer te beginnen.  

Je kan de vitamines bij je bed of bij de luiers zetten, zodat je ze niet vergeet te geven. Geef ze elke dag om dezelfde tijd, bijvoorbeeld bij het avondeten of voordat je je baby naar bed brengt. Je kan ook een herinnering op je telefoon zetten of er samen met je partner om denken. 

Bronnen

Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen. (2018). Postnatale zorg (multidisciplinaire richtlijn). https://www.knov.nl/kennis-en-scholing/richtlijnen-en-standaarden/richtlijn/postnatale-zorg-multidisciplinaire-richtlijn

Voedingscentrum. (z.d.-a). Vitamines voor je baby naast borstvoedinghttps://www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/borstvoeding-en-flesvoeding/borstvoeding-geven/vitamines-voor-je-baby-naast-borstvoeding.aspx

Voedingscentrum. (z.d.-b). Vitamines voor je baby naast flesvoedinghttps://www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/borstvoeding-en-flesvoeding/flesvoeding-geven/vitamines-voor-je-baby-naast-flesvoeding.aspx

 

 

Gebaseerd op

De richtlijn Postnatale Zorg van de KNOV en het Voedingscentrum.