Herstellen na de bevalling  

Na de geboorte
Vrouw rust uit in bed

In het kort

Als je baby is geboren, gaat je lichaam aan de slag om te herstellen van de bevalling en de zwangerschap. Dat heet ook wel: ontzwangeren. Hoelang dat duurt, hangt van verschillende dingen af. Bijvoorbeeld van hoe de zwangerschap en de bevalling zijn gegaan. Zo duurt het herstel na een keizersnede over het algemeen langer dan na een vaginale bevalling. Neem de tijd die je nodig hebt en help je lichaam een handje door goed voor jezelf te zorgen. Soms gaan klachten niet vanzelf weg. Neem dan contact op met een hulpverlener, zoals je verloskundige of huisarts.

Wat betekent herstellen na de bevalling? 

Na de geboorte van je baby begint het ontzwangeren. Hormonen spelen hierbij een grote rol. Het hormoon prolactine stijgt bijvoorbeeld, waardoor je borsten melk gaan maken. Je baarmoeder trekt samen en wordt weer klein, zoals wanneer je niet zwanger bent. Ook je andere organen en buikspieren bewegen terug naar hun oude plek. In je bekken komt rond de bevalling meer ruimte, om de baby door te laten. Na de bevalling wordt je bekkenbodem weer wat strakker en spannen de banden tussen de delen van je bekken (ligamenten) weer meer aan. Heb je een wond door een keizersnede of omdat je bent uitgescheurd (ruptuur)? Dan moet die natuurlijk ook herstellen. 

Hoelang duurt herstellen na de bevalling? 

Je hebt het misschien weleens gehoord: negen maanden zwanger, negen maanden herstellen. Maar houd je daar niet te veel aan vast. Hoe snel je ontzwangert en herstelt, verschilt per persoon. Het hangt van verschillende dingen af. Hoe gezond je vóór en tijdens de zwangerschap was, heeft veel invloed. Een fit lichaam, een gezond eetpatroon, genoeg rust en slaap kunnen helpen voor een kortere hersteltijd. Geef je borstvoeding? Dan blijven je hormonen nog wat langer anders werken. Dat kan je merken aan je lichaam. 

Het herstel kan langzamer gaan als er problemen waren tijdens de zwangerschap of de bevalling. Zoals een hoge bloeddruk, een infectie of veel bloedverlies (fluxus). En na een keizersnede duurt het herstel vaak langer dan wanneer de baby via de vagina is geboren. 

Hoe dan ook: het is normaal wanneer je lichaam na de zwangerschap anders voelt en er anders uitziet dan daarvoor. Ook als er negen maanden voorbij zijn. Je hebt een baby gedragen en gebaard. Bij de meeste vrouwen zorgt dit voor verschillende blijvende veranderingen aan het lichaam.    

Neem de tijd voor je herstel

Na de bevalling is je lichaam hard bezig met ontzwangeren. Dat kost energie, net als het zorgen voor je baby. Probeer daarom genoeg rust en tijd te nemen voor je herstel. Ook als je zwangerschap en bevalling heel goed zijn gegaan. Naast ontzwangeren, ben je aan het wennen aan je nieuwe leven met je baby erbij. Voor je mentale gezondheid is genoeg rust ook belangrijk.  

Hoe kan je je herstel na de bevalling helpen? 

Dit zijn wat tips om je herstel te helpen:  

  • Neem genoeg rust. Doe bijvoorbeeld een middagdutje, ga 's avonds op tijd naar bed en plan niet te veel op een dag.
  • Eet gezond en gevarieerd.
  • Drink veel water.
  • Blijf (rustig) in beweging. Begin bijvoorbeeld met korte wandelingen in de frisse lucht. Voel wat je lichaam aankan.
  • Laat anderen weten wat je nodig hebt voor je herstel. Wanneer wil je kraambezoek, wanneer wil je rusten?
  • Je mentale gezondheid is ook belangrijk voor je herstel. Praten over wat je meemaakt en voelt kan goed zijn voor de rust in je hoofd. Vertel het je partner, familie of bijvoorbeeld de kraamzorg.  

Hoe kunnen anderen jou ondersteunen bij je herstel na de bevalling? 

Om aan genoeg rust toe te komen, is het fijn wanneer anderen je met dingen helpen. Dat kan je partner zijn, maar familieleden en vrienden willen vast ook graag iets voor je doen. Denk bijvoorbeeld aan:  

  • Huishoudelijke taken overnemen: vraag om hulp bij koken, schoonmaken of boodschappen doen.
  • De zorg voor je baby delen: laat anderen helpen met bijvoorbeeld het voeden, verschonen en troosten van je baby.
  • Emotionele steun bieden: vraag of ze luisterend oor willen zijn als je ergens mee zit. Je hart luchten vermindert stress en helpt voor je ontspanning. Dat is goed voor je lichaam en je geest.  

Met je werkgever kan je al voordat je met zwangerschapsverlof gaat afspraken maken voor ná de bevalling. Wanneer verwacht je weer te gaan werken? Hoe wil je graag weer beginnen met werken? Vraag je werkgever of die daar flexibel mee kan omgaan. Je weet niet hoe je je tegen die tijd voelt.  

Wat kan je doen als je je zorgen maakt over je herstel na de bevalling?

De zwangerschap en de bevalling zijn een grote prestatie voor je lichaam. Het kost tijd om daarvan te herstellen. Je hormonen en de functies van je lichaam gaan langzaam weer werken zoals past bij niet zwanger zijn. Maak je je zorgen over je herstel? Hiermee kan je altijd terecht bij je verloskundige of je huisarts. Die kunnen je advies en tips geven. Bijvoorbeeld over hulp bij lichamelijke klachten. Vaak is daar iets aan te doen, je hoeft er niet mee te blijven rondlopen.

Heb je moeite met wennen aan je lichaam, omdat het na de zwangerschap is veranderd? Dan kan het ook fijn zijn om daarover te praten, bijvoorbeeld met andere moeders. Emotionele steun, je ervaringen delen, horen dat je niet de enige bent: ook dat kan de rust geven die helpt voor je herstel. 

Bronnen

Prins, M., Van Roosmalen, J., Smit, Y., Scherjon, S. A., & Van Dillen, J. (2019b). Praktische verloskunde. In Bohn Stafleu van Loghum eBooks. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2279-4