Keuzes maken en eigen regie

Als je een kind krijgt, kom je allerlei keuzes tegen. Regie houden betekent dat je je eigen keuzes maakt over wat er met jouw lijf en je baby gebeurt. Als je zwanger wilt worden, tijdens de zwangerschap, tijdens de bevalling en in de kraamtijd. Het is belangrijk dat je de mogelijkheid krijgt om zelf je keuzes te maken. Dat betekent niet dat je alles in je eentje moet beslissen. Je verloskundige kan je helpen met informatie, bijvoorbeeld over de voor- en nadelen van een bepaalde keuze. Maar de uiteindelijke keuzes zijn altijd aan jou.

Voor, tijdens en na de zwangerschap kan je veel keuzes tegenkomen. Welke keuzes dit zijn, en hoe belangrijk ze voor je zijn, hangt af van je situatie. Dit zijn wat voorbeelden: 

• Aan het begin van de zwangerschap: wil je wel of niet onderzoeken laten doen die je iets vertellen over de gezondheid van je baby?  
• Tijdens de bevalling: wil je op de baarkruk of liever niet?  
• Na de bevalling: wanneer wil je kraambezoek ontvangen?  

De ene beslissing is ingewikkelder dan de andere. Je verloskundige kan je met informatie en advies helpen bij je keuzes.

Regie hebben betekent dat jij zelf de keuzes maakt over je lijf en je baby en dat je daar de mogelijkheid voor krijgt. Je bespreekt met je verloskundige wat je wel en niet wilt en je stelt de vragen die hebt. Je maakt je keuzes op basis van de informatie die je krijgt van je verloskundige en jouw eigen ervaring en behoeften. Jouw keuze wordt gerespecteerd: je hoeft je hiervoor niet te verantwoorden. 

Zelf de regie hebben betekent niet dat je in je eentje beslissingen moet nemen. Of dat je onverwacht knopen moet doorhakken waar je niet genoeg over weet. Je verloskundige is er om je daarbij te helpen. Deze kan alle opties voor je op een rijtje zetten en je hier uitleg over geven. Het is belangrijk dat je voelt dat je genoeg informatie hebt om een keuze te kunnen maken.

Als je een keuze moet of wilt maken, kan je bij je verloskundige terecht voor betrouwbare informatie hierover. Dit is kennis vanuit wetenschappelijk onderzoek en richtlijnen, én de eigen ervaringen van de verloskundige. Je kan je verloskundige vragen stellen als je die hebt. En je verloskundige stelt jou vragen om duidelijk te krijgen wat voor jou belangrijk is. Bij het maken van een keuze kan het goed helpen om te weten wat je opties zijn en welke voor- en nadelen die hebben in jouw situatie.

Een zorgverlener heeft altijd jouw toestemming nodig om een onderzoek, behandeling of ingreep bij je uit te voeren. Zo staat het in de wet. Dat betekent dat je zorg mag weigeren als je dit niet wilt. Je kan ook altijd met je verloskundige in gesprek gaan over een advies waar je het niet mee eens bent. Het kan zijn dat je er anders over gaat denken als je meer uitleg krijgt. Of misschien wil je meer bedenktijd, of advies van een andere zorgverlener. 

Je mag wel zorg weigeren, maar je kan geen zorg eisen. Je verloskundige en andere zorgverleners zijn niet verplicht om je elke behandeling te geven waar je om vraagt. De zorgverlener heeft inzicht in welke onderzoeken, behandelingen en ingrepen er mogelijk zijn.

Soms is het lastig om zelf een keuze te maken. Bijvoorbeeld omdat je niet weet welke keuze het beste voor je is. Je kan je verloskundige altijd vragen om (meer) uitleg of aanvullende informatie. 

Heb je het idee dat je niet de regie hebt? Vind je dat er niet goed naar je wordt geluisterd of dat je verloskundige je niet begrijpt? Ook dat kan je bespreken. Je verloskundige is er om jou te begeleiden op een manier die bij jou past. Deze kan je ook helpen bij overleg met andere zorgverleners, zoals een gynaecoloog of een kraamverzorgende, zodat je je gesteund voelt tijdens het gesprek. 

Kom je er samen met je verloskundige niet uit, dan kunnen jullie besluiten dat een andere verloskundige de zorg overneemt. Je hoeft niet zelf op zoek te gaan naar een andere verloskundige (maar het mag natuurlijk wel). Je verloskundige is verplicht om een collega te zoeken bij wie je terecht kan. In de praktijk komt dit niet vaak voor. Meestal komen zwangeren en hun verloskundige samen tot een besluit waar ze achter kunnen staan.