Zwangerschapstest: hoe werkt het?

Vruchtbaarheid
Zwangerschap

In het kort

Een zwangerschapstest is een manier om te ontdekken of je zwanger bent. De test wordt positief als je het hormoon hCG in je urine (plas) hebt. Je hebt alleen hCG in je urine als je zwanger bent. Je kan de test het beste doen vanaf de dag dat je ongesteld had moeten worden. Een positieve test betekent bijna altijd dat je zwanger bent.

Hoe werkt een zwangerschapstest?

Met een zwangerschapstest kan je ontdekken of je zwanger bent. De test meet het hormoon hCG in je urine (plas). Het embryo (vruchtje) geeft dit hormoon af, en later doet de placenta dit ook. Al een paar dagen na de bevruchting komt er hCG in je lichaam. Als de bevruchte eicel zich heeft ingenesteld in je baarmoeder, krijg je snel steeds meer hCG in je lichaam. 

Als je overtijd bent, is er zoveel hCG dat de test het kan meten in je urine. Je bent overtijd als je niet ongesteld bent geworden op de dag dat je dit zou verwachten. Hier kan je meer lezen over hCG en andere hormonen tijdens de zwangerschap.

Hoe doe je een zwangerschapstest?

Je kan een zwangerschapstest zelf kopen en thuis doen. Ze zijn te koop bij de drogist, supermarkt, apotheek of online. De test is een staafje waar je overheen moet plassen. Na een paar minuten zie je of je zwanger bent. Dit zie je in het afleesvakje op de teststaaf. Hoe de test dit laat zien, verschilt per merk. Er kunnen twee streepjes te zien zijn, of een plusje, of het woord ‘zwanger’. Dat betekent dat de zwangerschapstest positief is: je bent zwanger.

Wanneer kan je een zwangerschapstest doen?

Je kan het beste een zwangerschapstest doen vanaf de dag dat je ongesteld had moeten worden. Je bent dan één dag overtijd. Wil je niet wachten tot je overtijd bent? Er zijn ook testen te koop die je al 4 tot 6 dagen eerder kan doen. De kans is alleen wel groter dat de test dan nog negatief is, terwijl je wel zwanger bent. Dat komt dan omdat er nog weinig hCG (zwangerschapshormoon) in je urine zit. De test kan dat nog niet meten.

Als je de test doet zodra je 's ochtends opstaat, kan die het beste hCG meten als je zwanger bent. Doordat je een paar uur niet hebt geplast omdat je sliep, zit er meer hCG in je urine.

Hoe betrouwbaar is een zwangerschapstest?

Een zwangerschapstest is een erg betrouwbare manier om te zien of je zwanger bent. Als je de test goed gebruikt, klopt die in 99 van de 100 gevallen. Op de verpakking of in de bijsluiter kan je zien hoe je de test precies moet gebruiken. Dit kan een beetje verschillen per merk. Bijvoorbeeld hoelang het duurt tot je de uitslag kan aflezen. Het maakt verder niet uit welk merk test je koopt. Duur of goedkoop, alle merken zijn even betrouwbaar.

Wat doe je als je een positieve zwangerschapstest hebt?

Is de zwangerschapstest positief, dan ben je zwanger. Het is altijd goed om gezond te leven, maar vooral tijdens de zwangerschap. Dit is nu belangrijk voor jouw gezondheid en die van de ongeboren baby: 

  • niet roken
  • geen alcohol drinken
  • geen drugs gebruiken
  • Gebruik je medicijnen, laat dan aan je (huis)arts weten dat je zwanger bent. Deze kan bekijken of je de medicijnen veilig kan blijven gebruiken.
  • Slik elke dag 400 microgram foliumzuur. Dit is belangrijk voor de aanleg van het zenuwstelsel van de baby. Je kan foliumzuur kopen bij de drogist. 

Hier vind je meer adviezen voor een gezond leven tijdens de zwangerschap.   

Zodra je weet dat je zwanger bent, kan je je aanmelden bij een verloskundige bij jou in de buurt. Hier kan je vanaf dat moment terecht met vragen over je zwangerschap. Bij ongeveer 8-10 weken zwangerschap heb je voor het eerst een afspraak bij de verloskundige. Ook krijg je dan een echo om te kijken hoelang je precies zwanger bent. Tijdens je zwangerschap ga je ongeveer 13 keer naar de verloskundige toe. In dit artikel staat wat er tijdens deze afspraken gebeurt.

Kan je bij een negatieve zwangerschapstest toch zwanger zijn?

Een negatieve zwangerschapstest betekent dat je niet zwanger bent. Maar heel soms zou je toch zwanger kunnen zijn. Dit kan verschillende redenen hebben: 

  • Te vroeg testen. Als er nog te weinig zwangerschapshormoon in je urine zit, kan de test dit niet meten. Vanaf de dag dat je ongesteld had moeten worden, is de test betrouwbaar.
  • Veel drinken voor de test. Daardoor kan je urine dunner zijn. De test kan het hormoon dan minder goed meten.
  • 's Avonds testen. Met ochtendurine kan de test het hormoon het beste meten. 

Heb je seks gehad waarbij je zwanger kan zijn geraakt? En weet je niet precies op welke dag je ongesteld moet worden? Test dan ongeveer 3 weken nadat je seks had. Is de test negatief, maar word je toch niet ongesteld? Herhaal de test dan minimaal 3 dagen later, voor de zekerheid. Let ook op signalen die kunnen betekenen dat je zwanger bent. Bijvoorbeeld misselijkheid, gespannen borsten, erg moe zijn of een veranderde smaak. In dit artikel staat waaraan je nog meer kan merken dat je zwanger bent.  

Blijven de tests negatief, maar denk je dat je misschien toch zwanger bent? Je kan ook naar de huisarts gaan. Die kan een bloedtest doen om te zien of je zwanger bent. Deze test is betrouwbaarder bij een heel vroege zwangerschap. Als je niet regelmatig ongesteld wordt, kan dit de beste manier zijn om zeker te weten of je wel of niet zwanger bent. 

In dit artikel kan je meer lezen over vruchtbaarheid en een onregelmatige cyclus.

Bronnen

Prins, M., van Roosmalen, J., Smit, Y., Scherjon, S., & van Dillen, J. (2019). Praktische verloskunde (14e dr., herz. versie). Bohn Stafleu van Loghum.

Gebaseerd op

verloskundige kennis en expertise.

Gerelateerde artikelen