Schadelijke stoffen om te vermijden tijdens de zwangerschap

Met schadelijke stoffen bedoelen we verschillende chemische stoffen die in bepaalde producten zitten. Dit kunnen producten zijn die mensen in het dagelijks leven gebruiken. Je krijgt de stoffen binnen via je huid, mond of ademhaling. Bij normaal gebruik hoeft dat geen probleem te zijn. Wel zijn er chemische stoffen die het evenwicht in je hormoonstelsel kunnen verstoren. Of dit schadelijk is, hangt af van de stof en van de hoeveelheid die je binnenkrijgt.   

Van sommige stoffen is duidelijk of ze schadelijk zijn of niet. Van veel andere chemische stoffen is juist weinig bekend over de schadelijkheid. Daarom is het advies om deze stoffen te vermijden als je zwanger bent. Ook is het goed om zorgvuldig om te gaan met chemische stoffen. Een ongeboren baby kan namelijk gevoelig zijn voor de invloeden hiervan.

Tijdens je zwangerschap kan je de meeste alledaagse producten gewoon blijven gebruiken. Je kan op de verpakking van bijvoorbeeld schoonheidsproducten en klusproducten lezen welke chemische stoffen erin zitten. Twijfel je over een ingrediënt? Op Waarzitwatin.nl kan je veel chemische stoffen opzoeken. Deze website geeft betrouwbare informatie over chemische stoffen en producten die de zwangerschap kunnen beïnvloeden. Dat kan je helpen besluiten of je een product wel of niet gebruikt. 

Als je zwanger bent, kan je de onderstaande stoffen het beste zoveel mogelijk vermijden:  

• Nagellakremover met aceton
• Verf met terpentine
• Haarverf met ammoniak of waterstofperoxide  
• Chemische stoffen die via de lucht worden verspreid, bijvoorbeeld bij het plaatsen van een nieuwe vloerbedekking.
• Ongediertebestrijdingsmiddelen
• Chemicaliën
• Producten met weekmakers. Weekmakers zorgen ervoor dat hard plastic en rubber soepel en buigzaam worden. Bepaalde soorten speelgoed, sportartikelen en nagellak kunnen weekmakers bevatten.
• Vluchtige organische stoffen, die kunnen zitten in verf, beits en latex.   

Ben je zwanger of wil je zwanger worden en werk je met chemische stoffen? Of met straling of heftige trillingen? Dit kan schadelijk zijn voor de zwangerschap. Bespreek dit daarom met de bedrijfsarts van je werk. Die kan je verder helpen met de juiste aanpak voor jouw werksituatie. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn dat je werk wordt aangepast, zodat je zo min mogelijk in contact komt met schadelijke invloeden. 

Lees meer over werken met schadelijke stoffen

Tijdens de zwangerschap is het beter om sommige schadelijke stoffen te vermijden. Je kan op zoek gaan naar alternatieven. Of je kan maatregelen nemen om de schadelijke invloed te beperken. Deze tips kan je aanhouden:  

• Wil je je haar verven, dan kan je kiezen voor haarverf zonder ammoniak of een kleurspoeling. Ook zijn er natuurlijke alternatieven, zoals henna.  
• Wil je je haar blonderen, dan kan je ook kiezen voor highlights. Daarbij is minder waterstofperoxide nodig. Je kan hierover ook advies vragen aan een kapper.   
• Wil je de kinderkamer verven, dan kan je kiezen voor verf op waterbasis. Deze verf bevat minder vluchtige organische stoffen dan andere verfsoorten. Belangrijk: ventileer de ruimte goed door de ramen open te zetten. Dit helpt om zo min mogelijk schadelijke stoffen in te ademen. Als het mogelijk is, kan je meubels verven in de buitenlucht.   
• Er is nagellak op waterbasis te koop. Hierin zitten minder schadelijke stoffen dan in gewone nagellak. Voor het weghalen van de nagellak kan je een remover zonder aceton gebruiken. 
• Er bestaan natuurlijke middelen voor het bestrijden van ongedierte. Hierover kan je advies vragen in een tuincentrum.  

Heb je een product gebruikt waar schadelijke stoffen in zitten en maak je je zorgen? Je kan altijd je verloskundige of je huisarts bellen. Zij kunnen samen met jou kijken om welke stof het gaat en wat ze het beste kunnen doen om jou te helpen.  

Tijdens het schilderen of klussen in huis kunnen er schadelijke stoffen vrijkomen. Die kan je bijvoorbeeld inademen. Daarom is het belangrijk om het huis goed te luchten. Er blijft dan zo min mogelijk damp met schadelijke stoffen hangen.  

Moet je een MRI, CT-scan of röntgenfoto laten maken? Vertel de arts dan dat je zwanger bent. Die kan samen met jou beslissen of het onderzoek kan worden uitgevoerd.  

Bij twijfels over chemische stoffen, straling en heftige trillingen kan je altijd terecht bij je verloskundige, de huisarts of de bedrijfsarts van je werk. Zij kunnen samen met jou bekijken wat de beste aanpak is en al je vragen beantwoorden. 

Je vruchtbaarheid kan afnemen door het werken met gevaarlijke stoffen. Hetzelfde geldt voor de vruchtbaarheid van mannen. Hebben jij en je partner een zwangerschapswens? Dan kan je het beste van tevoren al uitzoeken of jullie in contact komen met gevaarlijke stoffen – op je werk of in je omgeving thuis. Je kan hiervoor gebruikmaken van een kinderwensspreekuur bij de verloskundige. Ook kan je betrouwbare informatie vinden op deze websites:  

• Strakszwangerworden.nl 
• Rivm.nl/zwanger/werk 
• Arboportaal.nl 

Als je borstvoeding geeft, is het beter om schadelijke stoffen te vermijden. Je kind kan deze stoffen via jouw moedermelk binnenkrijgen. Werken met sommige stoffen kan gevaarlijk zijn. Werk je met schadelijke stoffen, dan kan je de bedrijfsarts om advies vragen.