Naweeën en het samentrekken van de baarmoeder

Als de baby en de placenta geboren zijn, is de baarmoeder leeg, maar nog wel groot. Je ziet er daarom vlak na je bevalling vaak nog zwanger uit. Je baarmoeder moet weer krimpen. Dat gebeurt doordat deze samentrekt, zoals bij een wee. Je baarmoeder krimpt het meest in de eerste tien dagen na de bevalling. Na zes weken heeft het orgaan weer een normale grootte. De baarmoeder blijft altijd iets groter dan voor de eerste bevalling. Borstvoeding moedigt het samentrekken aan. 

Het samentrekken heeft ook een andere reden. De placenta, het orgaan dat jouw baby in de buik van voedingsstoffen en zuurstof voorzag, heeft tijdens de zwangerschap vastgezeten aan de wand van je baarmoeder. Na de geboorte van je baby heeft de placenta geen functie meer. Deze laat dan los. Er blijft een wond achter in je baarmoeder op de plek waar de placenta gezeten heeft. De wond bloedt en moet genezen. Door samen te trekken zorgt de baarmoeder ervoor dat bloedvaten dichtgedrukt worden, zodat het vloeien minder wordt en je niet te veel bloed verliest.

Niet iedereen voelt naweeën. Sommigen merken er niets van. Anderen beschrijven naweeën als krampen, zoals bij een menstruatie. Of pijnlijk, zoals weeën tijdens de bevalling. Doordat borstvoeding de krampen opwekt, kan je dit tijdens het voeden voelen. Dit gaat na een paar dagen over. Door de naweeën kan je bloed en grote en kleine bloedstolsels verliezen. 

Je krijgt meestal meer last van naweeën als je al eerder zwanger bent geweest. Als je een snelle bevalling hebt gehad, zijn de krampen vaak pijnlijker. Je krijgt ook naweeën na een keizersnede.

Je kunt naweeën niet tegenhouden. Ze gaan vanzelf over. Als je er veel last van hebt, kan je op dezelfde manier omgaan met de pijn als tijdens je bevalling. Bijvoorbeeld door je houding te veranderen, te bewegen of mee te zuchten. Adem rustig door als je de krampen voelt opkomen. Het kan ook helpen om een warme kruik op je buik te leggen. Als je veel last hebt van naweeën dan kan je paracetamol nemen. De pijn kan erger worden als je blaas en darmen vol zitten. Probeer dus regelmatig naar de wc te gaan. 

Naweeën kunnen geen kwaad. Het is juist een goed teken dat je ze hebt. De pijn komt niet doordat er iets mis is, maar doordat je lichaam doet wat het moet doen. De naweeën zorgen ervoor dat je baarmoeder weer krimpt en dat het bloedverlies minder wordt, precies wat er moet gebeuren. De kraamzorg en de verloskundige controleren of je baarmoeder genoeg krimpt door je buik te voelen.

Bel de verloskundige als je door naweeën heel veel bloed of bloedstolsels verliest. Bel ook als je koorts hebt. Heb je geen keizersnede gehad, maar doet je buik steeds pijn, ook buiten de krampen om? Of zorgen de krampen ervoor dat je geen fijne kraamtijd hebt? Bespreek dat dan met je verloskundige en met de kraamverzorgende.

Na de bevalling komt de verloskundige bij je langs om te kijken of alles goed gaat met jou en je baby. Jullie zullen dan bespreken hoeveel last je hebt van naweeën en bloedverlies. Meestal zijn de pijn en de hoeveelheid bloed normaal en gezond. Maar het kan ook zijn dat er tijdens de bevalling een stukje placenta of een restje van de vliezen achter is gebleven in de baarmoeder. De baarmoeder moet dan extra hard werken om die resten alsnog te verliezen. Je kunt daardoor meer pijn en bloedverlies hebben dan normaal. Als de verloskundige vermoedt dat dit aan de hand is, zal die je doorverwijzen naar een gynaecoloog. In het ziekenhuis wordt met een echo gekeken of de baarmoeder echt leeg is of dat er misschien toch iets is achtergebleven. 

De krampen gaan vanzelf over. Meestal heb je alleen de eerste dagen na de bevalling last van naweeën. Daarna wordt de pijn vaak snel minder. Het vloeien kan iets langer duren. Tot zes weken na de bevalling is bloedverlies normaal. Je verloskundige zal je hiernaar vragen bij de nacontrole.