Er verandert veel als je zwanger bent. Je lichaam verandert, je gaat bevallen, je wordt moeder. Je krijgt een ander leven en je weet nog niet precies hoe dat zal zijn.
De meeste zwangerschappen en bevallingen verlopen gezond en ouders vinden al doende hun weg. Daar horen af en toe ook twijfels bij, of gepieker. Gaat alles goed, doe ik het goed, is dit de bedoeling? Veel zwangeren herkennen dit soort vragen. Dit artikel gaat over veel voorkomende twijfels en zorgen, en hoe je ermee kan omgaan.
De meeste baby’s zijn gezond tijdens de zwangerschap, de geboorte en daarna. Toch vragen veel (aanstaande) ouders zich wel eens af of het goed gaat met hun baby. Je voelt je verantwoordelijk en alles is nieuw. Bezorgdheid hoort er soms bij en gaat meestal vanzelf weer over.
Vragen die veel zwangeren wel eens hebben, zijn bijvoorbeeld: beweegt mijn baby genoeg, groeit mijn baby goed, is mijn baby gezond en heeft mijn baby er last van als ik stress heb? Dit soort zorgen kunnen sneller spelen wanneer je ziek bent of mentale klachten hebt. Na de geboorte kunnen ouders bezorgd zijn of het goed gaat met de voeding en de groei van hun baby. Of ze vragen zich af of hun baby misschien ziek is, als die bijvoorbeeld veel huilt.
Je verloskundige is er om je te ondersteunen bij zorgen en vragen over de gezondheid van je baby. Tijdens de zwangerschap én in de eerste weken na de geboorte. Je kan je vragen met je verloskundige bespreken. Meestal zal deze je geruststellen. Als het nodig is, krijg je advies en/of passende zorg.
In de eerste week met je baby is je verloskundige je eerste aanspreekpunt. Daarna kan je met vragen over de gezondheid van je baby ook terecht bij de huisarts en het consultatiebureau.
De veranderingen in je lichaam tijdens de zwangerschap zijn nodig voor een gezonde ontwikkeling van je baby. Ze komen door de hormonen die zorgen voor de zwangerschap. Je lichaam maakt ruimte en geeft je baby voedingsstoffen, zodat die kan groeien. Ook bereidt je lijf zich voor op de bevalling en het geven van borstvoeding.
Een duidelijke verandering is dat je aankomt in gewicht. Gemiddeld zo'n twaalf kilo. Veel daarvan ben je na de zwangerschap weer kwijt. Hier lees je meer over gewicht en de zwangerschap. Ook je borsten worden groter, je kan last krijgen van pigmentvlekken of pukkels, er kunnen striae op je buik komen (zwangerschapsstriemen) en je kan gezwollen enkels en voeten krijgen. Heb je vragen over deze of andere uiterlijke veranderingen? Die kan je bespreken met je verloskundige.
De ene vrouw vindt haar zwangere lichaam prachtig en kan zich makkelijk neerleggen bij de veranderingen. De ander heeft hier meer moeite mee. Het kan helpen om te onthouden dat de meeste veranderingen horen bij deze fase en weer voorbijgaan. Je kan het er ook eens over hebben met andere (aanstaande) moeders. Je bent niet de enige en wie weet krijg je goede tips.
Ook kan je dingen doen om goed voor je lichaam te zorgen. Dat kan sommige ongemakken voorkomen of verminderen.
Hier kan je meer lezen over fysieke klachten tijdens de zwangerschap.
Veel zwangeren zien wel eens op tegen de bevalling. Je lichaam gaat een grote prestatie leveren en je weet van tevoren niet precies hoe het zal gaan. Het kan helpen om te weten dat je lichaam zich tijdens de zwangerschap al voorbereidt op de bevalling. Als je baby groot genoeg is gegroeid in je buik, is de bevalling de logische volgende stap. Je lichaam weet hoe het moet, net zoals het weet hoe het zwanger moet zijn. Tegen het eind van de zwangerschap voelen vrouwen zich er vaak klaar voor. Tegelijkertijd kan je het spannend vinden, of je er soms druk over maken. Dat hoeft een goede bevalling niet in de weg te staan.
Ben je bang voor de bevalling? Of heb je bepaalde angsten die vaak terugkomen? Dan is het goed om het daar met je verloskundige over te hebben. Vaak helpt het al om meer uitleg te krijgen, of te merken dat je verloskundige je steunt. Ook deze dingen kunnen helpen om angst voor de bevalling te verminderen:
Rond dertig weken zwangerschap bespreekt je verloskundige de bevalling met je. Dan kunnen jullie het ook hebben over je geboorteplan, zorgen en angsten. Houdt het je erg bezig, dan kan je het al eerder bespreken. Je mag er ook altijd weer op terugkomen. Je verloskundige kan met je meedenken en advies geven voor hulp bij je angst.
De perfecte moeder bestaat niet. Het belangrijkst is dat je er bent voor je kind. Alle ouders vullen het ouderschap op hun eigen manier in. Al doende leer je hoe jij dat wilt doen en wat jouw kind nodig heeft. Daar hoort soms ook bij dat je twijfelt of je het goed doet.
Praten met andere (aanstaande) ouders kan helpen. Je zult merken dat veel twijfels bij iedereen hetzelfde zijn. En dat het goed is om je eigen keuzes te maken. Ook doe je misschien ideeën op, of ontdek je wat jij wel en niet belangrijk vindt. Verder zijn er veel boeken over de verzorging van kinderen en de opvoeding. Die kunnen helpen om je voor te bereiden. Dit artikel gaat ook over de voorbereiding op het ouderschap.
Maak je je veel zorgen over het moederschap of voel je je erg onzeker en wil je hier hulp bij? Bespreek dit dan met je verloskundige. Die kan je al tijdens de zwangerschap aanmelden voor programma’s om je te ondersteunen, zoals Stevig ouderschap.
De band met je partner verandert als jullie een kind krijgen. Jullie maken samen iets heel bijzonders mee en je krijgt allebei een nieuwe rol: die van ouders. De meeste stellen zijn nieuwsgierig hoe dat zal zijn en verheugen zich erop om hun partner als vader of moeder te zien. Daarnaast kan je je afvragen of er minder leuke veranderingen zullen zijn. Zul je nog genoeg aandacht voor elkaar hebben? Hoe gaat het als jullie het oneens zijn over het ouderschap?
Bij grote veranderingen in een relatie is het goed om er met elkaar over te praten. Je kan je samen verheugen en plannen maken voor de komst van je kind. En je kan bespreken waar je tegen opziet of zorgen over hebt. Wat vind je belangrijk in jullie relatie? Hoe ga je tijd voor elkaar maken, al is het maar kort? Andere ouders kunnen misschien tips geven.
Spelen er problemen in je relatie en wil je hier hulp bij? Dan kan je terecht bij de huisarts. Die kan hier advies over geven en doorverwijzen naar geschikte hulp voor jullie.
Het is niet schadelijk voor de zwangerschap of de baby als je je af en toe zorgen maakt of angst voelt. Heb je lange tijd veel stress of angst, dan kan dit misschien invloed hebben op jouw gezondheid of die van de baby. Langdurige stress kan soms bijvoorbeeld zorgen voor een lager geboortegewicht van de baby en een vroeggeboorte.
Van dat idee kan je juist ook stress krijgen. Merk je dat dit gebeurt? Wil je hulp bij je bezorgdheid? Dan kan je dit met je verloskundige bespreken. Die kan met je bekijken hoe het gaat met je mentale gezondheid en of dit invloed zou kunnen hebben op je zwangerschap. Meestal zal de verloskundige je geruststellen. De meeste baby's worden gezond geboren, ook als hun moeder erg angstig was tijdens de zwangerschap.
Twijfels horen erbij, ook als je een gezonde zwangerschap hebt. Net als af en toe piekeren of angstige gedachten. Je kan daar ook weleens minder goed door slapen, of even niet lekker in je vel zitten. Dat gaat meestal vanzelf weer beter. Erover praten met je partner of een vriendin kan al genoeg opluchten.
Als je veel last hebt van zorgen, twijfels of angst, is het goed om hulp te zoeken. Bijvoorbeeld als je er de hele dag mee bezig bent, vaak wakker ligt door het piekeren en niet meer blij kan zijn met de fijne dingen van je zwangerschap. Vraag ook hulp als je angst langer dan twee weken duurt. Je kan dit bespreken met je verloskundige of je huisarts. Die kunnen advies geven over passende hulp.
Ben je zwanger of net bevallen en is je partner vaak bezorgd? Erover praten helpt. Jullie kunnen het er samen over hebben en je partner kan het ook met vrienden of familie bespreken. Door samen naar afspraken bij de verloskundige te gaan, voelt je partner zich betrokken bij wat er gebeurt. Ook kan de verloskundige uitleg geven en vragen van je partner beantwoorden. Of meedenken over wat je partner kan helpen bij twijfels of bezorgdheid. Dat kan soms ook professionele hulp zijn. Plan ook samen tijd in voor rust en leuke dingen, die voor ontspanning zorgen.
Trimbos-instituut. (2024, 7 oktober). Zwangerschap, angst en stress.
https://www.trimbos.nl/kennis/mentale-gezondheid-preventie/expertisecentrum-mentale-gezondheid/mentale-gezondheid-en-zwangerschap/zwangerschap-angst-en-stress/
Normale angst | LKPZ. (z.d.).
https://lkpz.nl/normale-angst/
verloskundige kennis en expertise.